Vraag van de maand: Wat kun je als ouder doen tegen vapen?

Wat is vapen, hoe gevaarlijk is het voor mijn kind, en hoe kan ik er het beste met mijn kind over praten?” Vapen is geen onschuldig fenomeen. Kinderen raken er snel verslaafd aan, zelfs na één keer. Dat kan blijvende gevolgen hebben voor hun gezondheid en ontwikkeling. Als ouder heb je meer invloed dan je misschien denkt: door op tijd het gesprek te voeren, vergroot je de kans dat je kind ‘nee’ zegt.

Vapen is in korte tijd populair geworden. Zelfs onder basisschoolleerlingen. Uit recent onderzoek door Motivaction in opdracht van het Ministerie van VWS  blijkt dat bijna 1 op de 10 kinderen van 12 jaar al eens gevapet heeft. Op de middelbare school heeft zelfs meer dan een kwart van de jongeren tussen 12 en 16 jaar ervaring met vapen. Sommigen doen het zelfs dagelijks.

Veel kinderen en ouders weten niet dat vapes vaak grote hoeveelheden nicotine bevatten. Sommige wegwerpvapes hebben zelfs net zoveel nicotine als 400 sigaretten. Dat maakt de kans op verslaving groot, zelfs als een kind het maar één keer probeert. Vapen kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. Denk aan benauwdheid, duizeligheid, hartkloppingen en zelfs acute situaties zoals een klaplong of ziekenhuisopname. Ook op de lange termijn zijn er zorgen. De stoffen in vapes kunnen schadelijk zijn voor de ontwikkeling van de hersenen, die bij kinderen nog volop in ontwikkeling zijn.

Wat het extra lastig maakt, is dat vapes er onschuldig uitzien. Ze zijn felgekleurd, smaken naar cola of aardbei, en lijken meer op een snoepje dan op iets gevaarlijks. Daardoor herkennen kinderen de risico’s niet en voelen ze zich er ook minder terughoudend over.

Wat kun je doen:

• Praat op tijd erover met je kind, ook vóórdat je kind er zelf mee begint. Kinderen komen er vroeg of laat toch mee in aanraking. Hoe? Kijk hier.
• Wees open en oordeel niet. Probeer te luisteren, en laat je eigen zorgen zien op een rustige manier. Stel open vragen zoals: hoe denk jij over vapen, wat gebeurt er op school daarmee, hoe zou jij reageren als iemand je een vape aanbiedt?
• Kies het juiste moment. Een wandeling, autorit of zelfs samen opruimen zijn momenten waarop kinderen makkelijker hun mening delen
• Leg de korte termijn risico’s uit. Richt je niet alleen op de verre toekomst, maar benoem directe nadelen zoals concentratieproblemen of hoge kosten. Dat spreekt kinderen meer aan. En leg uit hoe verslavind nicotine is, zelfs zonder dat je dat als kind doorhebt.
• Maak duidelijke afspraken. Spreek bijvoorbeeld af dat je kind pas vanaf 18 jaar mag vapen en bespreek wat de gevolgen zijn als die afspraak niet wordt nageleefd.
• Geef zelf het goede voorbeeld. Als je als ouder zelf vapet, heeft dat effect op je kind. Meedampen (inademen van jouw damp) kan ook schadelijk zijn.

Gelukkig sta je als ouder niet met lege handen. Door op tijd in gesprek te gaan met je kind, open vragen te stellen en duidelijke grenzen te stellen, vergroot je de kans dat je kind zelfbewust en weerbaar ‘nee’ zegt.

Wil je als ouder weten hoe je het gesprek over vapen met je kind kunt voeren? Of kun je extra uitleg of steun gebruiken? De landelijke campagne ‘Nee tegen vapen’ helpt je op weg. Speciaal voor ouders zijn er handige hulpmiddelen ontwikkeld, zoals gesprekskaarten, korte filmpjes, een podcast en praktische tips. Je vindt alles overzichtelijk bij elkaar op www.neetegenvapen.nl.

Wil je meer informatie of persoonlijk advies over opvoeding of ouderschap?

Je bent van harte welkom bij onze gezins- en opvoedcoaches. Neem contact met ons op voor (gratis) advies en ondersteuning: telefoon 035 69 26 350, e-mail jeugd@ggdgv.nl. Op onze website www.ggdgv.nl/jeugd en via social media (@ggdgv) geven wij meer praktische informatie over gezond opgroeien en opvoeden.